Қазақстанда әлеуметтік желілерде қорлау немесе әдепсіз пікір жазғаны үшін әкімшілік жаза қарастырылған – бұл тұрғындар чатына жазылған хабарламаларға да, жарияланымдар астындағы пікірлерге де қатысты. Мұндай әрекет үшін 200 АЕК-ке дейін (2025 жылы — 786 400 теңге) айыппұл салынуы мүмкін.
Telegram-арна «Свидетель»-дің хабарлауынша, жақын уақытта мұндай жазалар тек заңсыз контентті жариялағаны үшін ғана емес, оны таратқаны – яғни, репост жасағаны үшін де қолданылуы ықтимал.
15 қазанда Мәжілістің пленарлық отырысында «Құқық бұзушылықтардың алдын алу туралы» заң жобасы мақұлданды.
Дереккөздің мәліметінше, «заңға қайшы контент» ұғымының анықтамасы қазірдің өзінде қолданыстағы «Интернет-платформалар мен интернет-жарнама туралы» заңның 14-бабының 1-тармағында көрсетілген. Онда мына әрекеттер заңсыз контентке жатады:
- конституциялық құрылысты бұзуға шақырулар;
- экстремистік немесе террористік қызметті насихаттау;
- қатыгездік пен зорлық-зомбылықты насихаттау;
- есірткіге қатысты материалдар және т.б.
«Ішкі істер органдары немесе басқа ведомство ықтимал заңсыз материалды анықтаған жағдайда, бірден шешім қабылдамайды — ол сараптамаға жіберіледі. Сарапшы материалдың мазмұны заңсыз контенттің белгілеріне сай келе ме, соны тексереді. Сараптама қорытындысы болған күннің өзінде түпкілікті шешімді сот шығарады. Яғни, әкімшілік жауапкершілік тек сот шешімімен ғана тағайындалуы мүмкін», —
делінген дереккөзде.
Айта кетейік, мұндай бап әзірге Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексте жоқ, бірақ оны енгізу мәселесі отырыс барысында талқыланған.
Репост үшін айыппұл салу қаупі
Сонымен қатар дереккөзде көрсетілгендей, «заңсыз контент» ұғымына кіретін анықтамалар тым кең әрі нақты емес болуы мүмкін. Бұл олардың әртүрліше және субъективті түсіндірілу қаупін туғызады.
«Мүмкін болатын теріс пайдалану жағдайлары да бар: кейбір шектеулер шын мәнінде қауіпті контентке емес, даулы немесе көпшілікке ұнамайтын пікірлерге де қолданылуы мүмкін. Сондықтан сараптаманың ашықтығы мен сот процесінің айқындылығы өте маңызды», —
делінген хабарламада.
Фото: Instagram
Дереккөз: Nur.kz
